Rapportage verkenning beeldkwaliteit zwerfafval van de oevers van Rijkswateren (Rijn, Maas) op basis van visuele inspectie vanaf het water

Er is nog geen gedetailleerd en structureel beeld over hoe de oevers van de rijkswateren er qua zwerfvuil bij liggen. Denk aan de hoeveelheid afval en samenstelling per locatie. Maar ook is er geen beeld van de zogeheten ‘hotspots’, plekken waar relatief veel zwerfafval te vinden is.

Tijdens een pilotproject door adviesbureau Heijdra Milieu Service is een visuele inspectie van hotspots vanaf het water als methode onderzocht. De visuele inspectie wordt gedaan door één inspecteur vanaf een werkschip. De inspecteur beoordeelt de oevers vanaf het werkschip, dat met 12 km/uur langzaam parallel aan de oevers vaart. Wat de inspecteur ziet zegt ons iets over de beeldkwaliteit, dit betekent hoe een bepaald punt er op een bepaald moment uitziet. De beeldkwaliteit voor dit project is opgedeeld in 4 categorieën: groen, geel, oranje en rood. De pilot is uitgevoerd op de Rijn, Maas en IJssel en de afvoergebieden van de Rijn en Maas, in totaal ongeveer 928 kilometer. De automatisch gecreëerde meetpunten liggen steeds 500 meter van elkaar vandaan. In totaal omvat deze pilot ongeveer 3293 meetpunten die ieder worden ingedeeld in een van de 4 beeldkwaliteitcategorieën.

Dit pilotproject heeft verschillende resultaten en inzichten opgeleverd: 1) de mate van begroeiing is van invloed op de opname, 2) oevers met kribben beïnvloeden de visuele beoordeling, 3) de invloed van afstand en het weer, 4) sommige items niet varend waar te nemen, 5) meetpuntensysteem werkt effectief, 6) varende inspectie is een relatief snelle methode.

Aanbevolen wordt om een vergelijkbare opname nogmaals uit te voeren. Hierbij zou er meer tijd gereserveerd moeten worden voor het structureren en professionaliseren van de meetmethodiek.